Verwennerij in Maputo en leermomenten

Het was een heerlijke week met positieve reacties op de workshop, de kans afgelopen weekend al naar Maputo te gaan en het gesprek met IOM.
Dinsdag heb ik meteen na de workshop een bevestigende e-mail naar iedereen verstuurd met een samenvatting, de presentatie en bijbehorende documenten. Vama verontschuldigde zich als reactie op mijn e-mail nogmaals voor zijn afwezigheid. Hij wil graag het geleerde delen en van elkaar leren. Wat mij betreft herhalen we de workshop over een paar weken in een sneller tempo en koppelen er een evaluatie aan, zodat we mogelijke verschillen of veranderingen kunnen benoemen. Twee vliegen in een klap. Vama betrokken bij de inhoud en aangesloten op het team en wellicht al zicht op bepaalde impact.
Het mooiste cadeau dat me gegeven is, is de e-mail van Carol die me bedankt voor deze nieuwe ideeën. Ze zegt dat een blije en zeer goed functionerende samenwerking en een tevreden team is ontstaan (letterlijke vertaling). En nog wat dingen, hoe mooi is dat!

Vama zat de hele week in Botswana en schuift een aantal afspraken / bijeenkomsten waar SWAMMIWA aan deel moet nemen door naar Ndumiso. Bij afwezigheid van Vama heeft hij de leiding en hij zorgt ervoor dat de juiste mensen van kantoor er zullen zijn namens de organisatie. Jammer dat het last minute werk is en andere dingen vertragen, maar het lukt goed taken te verdelen.

Een van die bijeenkomsten was van IOM op dezelfde dag dat Ndumiso, Charles en ik hadden afgesproken met IOM om over geld te praten. Lekker praktisch en omdat daarmee meteen aanwezigheid SWAMMIWA bij die bijeenkomst is geregeld, zijn wij met z’n drieën naar die bijeenkomst gegaan.
We zijn vroeg van huis gegaan om op tijd te zijn en staan voor het chique Royal Swazi Spa hotel (had ik wel zin in om mee te maken) en blijkt dat de accommodatie gewijzigd is. Waren we op tijd en gaan we het nog niet halen. Na een half uur iemand te pakken die vertelt dat het in een hotel vijf minuten verderop is. Bij aankomst hebben we zelfs nog tijd om op het gemak thee of koffie te pakken, omdat de bijeenkomst uiteindelijk een uur later begint. Meevallertje.
Het gesprek met IOM daarna tijdens de lunch ging op zich goed. Helaas geen toezeggingen en we mogen een verzoek indienen waarin we inzichtelijk maken wat de financiële gaten zijn die de resterende projecten nog hebben.

Janja (VSO collega die in Mozambique werkt) laat aan het begin van de week weten dat het kan als ik dat weekend naar Maputo wil komen. Haar huisgenoten zijn er dan niet en bij haar logeren is mogelijk. Yes! Helemaal zin in. Charles (VSO collega bij SWAMMIWA) had al vaker gezegd dat hij Maputo ook wil bezoeken en gaat kijken of het hem lukt mee te gaan. Hij heeft een visum nodig en kiest er voor niet te gaan. VISUM!?!?! Nog niet aan gedacht. Ik de NL consul gemaild of het verschil maakt dat ik als Nederlandse in Swaziland werk en misschien geen visum nodig heb. Zoals altijd reageert hij dezelfde dag (erg fijn) en geeft me de gegevens van het consulaat van Mozambique, omdat ik wel een visum nodig heb. Kort dag, maar dat mag de pret niet drukken. Woensdag en donderdag bezig geweest om te e-mailen en te bellen. Echt geen enkele reactie. De consul had verteld dat het aan de grens ook mogelijk is een visum te kopen. Ik besluit te gaan en bedacht dat als het aan de grens niet lukt ik in ieder geval de andere kant van Swaziland gezien heb en gewoon een combi terug pak.

De combi van Manzini naar Maputo is een rit zonder overstappen en dan moet je je paspoort afgeven om in te schrijven. De knoop in mijn buik van toen mijn paspoort het hele gebouw door zwierf bij het aanvragen van mijn werkvergunning kwam weer omhoog. Ja, ik weet het: “Geef nooit je paspoort zomaar af!” Toch gedaan en regelmatig langs het hokje gegaan om te kijken en te vragen of ik het al terug krijg. Relax, zei die man, iedereen geeft het af. Oké, dan maar vertrouwen en het laten gebeuren, wat goed uitpakte.

Ik blijk de enige te zijn die een visum nodig heeft. Een Mozambikaanse medepassagier wijst me de weg. Er wordt een foto van me gemaakt, vingerscan links en rechts gedaan en vragenlijst ingevuld. Gelukkig had ik het adres aan Janja gevraagd (voor het geval dat we elkaar niet vinden), want dat wilde de douane ook weten. Voor de grensovergang heb ik nog internet. Via die Mozambikaanse weet ik waar de combi zal stoppen en kan ik het Janja laten weten om af te spreken. Deze stopplaats (Baixa) is geen veilige plaats om te wachten zegt Janja en die Mozambikaanse bevestigt dat. Het treinstation is een betere optie en in de buurt. De dame uit de combi wil me wel brengen naar het treinstation als we daar zijn. Helemaal tof. Ik blijf me verbazen over de behulpzaamheid onderweg.

Het treinstation is een prachtig historisch gebouw in Portugese stijl en het is een drukte van jewelste. Ik kijk mijn ogen uit. Het telefoonnummer van de in-geval-van-nood-in-het-buitenland geleende telefoon met world sim (dank voor het lenen) had ik gelukkig aan Janja gegeven en hebben we elkaar gevonden. Janja woont in het centrum van Maputo in een appartement op de derde verdieping. Vanuit de slaapkamer kijk ik in de verte naar de oceaan. Alles is op loopafstand. We hebben eerst onze spullen thuisgebracht om daarna naar het VSO kantoor te lopen. Het is al 16.00 uur, bijna einde werkdag en nog een paar VSO mensen ontmoet en kennisgemaakt. Helemaal anders dan in Swaziland waar Evelyne (programma manager VSO in Swaziland) een plekje heeft op het Rode Kruis kantoor (een van de partners van VSO) in Manzini.
Het was al heel fijn om er even tussenuit te zijn in Maputo en te zien hoe Janja woont/leeft en had niet bedacht van tevoren wat ik zou willen zien of doen. Terrasje pikken is al feest. Dat hebben we meerdere keren gedaan hihi.
Janja woont er ruim 1,5 jaar en heeft vriendinnen in de stad. Tijdens het Bushfire festival eind mei heb ik er een aantal van ontmoet. Een van die vriendinnen, Hanna, stuurde een sms dat ze naar een optreden wil gaan van een Mozambikaanse muziekgroep in de kleine zaal van het theater en of we zin hebben om mee te gaan. Jazeker! Na het terras naar Hanna en Muarabo (haar man) gewandeld om vervolgens na de koffie naar het theater te gaan.
De zang is even wennen en ik begrijp niet helemaal waar het over gaat. Ritmisch is het heerlijk en er doet af en toe een dichter mee die onder muzikale begeleiding vol passie staat voor te dragen. Een echte avond uit.

Zaterdag samen boodschappen gedaan en maakt Janja een heerlijk Engels ontbijt klaar. Aan de wandel via een kunst en hand craft park, met veel stands met te leuke spullen, naar een plek waar een pont vertrekt naar waar het strand is. Oh ja, het stuk van het park naar het strand met de tuk tuk gegaan. Leuk, heb ik dat ook een keer gedaan haha.
We hebben de rest van de middag in een strandtent gezeten, gekletst, gedronken en gegeten. Heerlijk, niks moet alles mag en elkaar beter leren kennen. Hanna stuurt weer een sms dat ze zondag af kan spreken voor een ontbijt in een super de luxe hotel en mogen we als introducé mee naar een club waar Hanna lid van is. Top! Iedere zondag spreken de vriendinnen in die club af en wordt er gezwommen. Het is prachtig weer en heerlijk om te zwemmen. Wat een traktatie.
Om 14.00 uur zetten ze me af bij de combi standplaats en loopt Muarabo nog even mee om zeker te zijn dat ik de goede heb. Hier wordt namelijk slecht Engels gesproken en het is een veilig gevoel dat hij erbij is.
Ik sluit een heel fijn verwenweekend af en neem afscheid.

Dan begint het wachten. Ik ben de eerste van deze combi en ga lekker voorin zitten. Mijn paspoort wordt weer ingenomen en dit keer dacht ik: laten gaan, ging in Swaziland ook goed, zo gaat dat nou eenmaal, enz……
Na twee uur wachten kreeg ik de kriebels en waren er pas twee passagiers bijgekomen. Nagevraagd tot hoe laat deze grenspost open blijft (andere grensovergangen sluiten nl. om 18.00 of 20.00 uur) en blijkt gelukkig 24 uur per dag te zijn. Geen tijdsdruk en even rust, totdat er ruzie ontstaat nadat er een combi binnenrijdt die zijn passagiers af moet staan aan een andere chauffeur om die rit vol te maken (blijkt later). Het draait om geld. Hij wil betaald worden voor de mensen die hij over moet dragen. Het was een hoop gedoe en ik zat daar wijs te kijken alsof er niks aan de hand was, maar echt lekker voelde ik me niet. Lang verhaal kort de paspoorten van de mensen in die combi werden niet teruggegeven, omdat ze een bewijs van inschrijving zijn voor de chauffeurs. Wil je je paspoort terug moet je betalen. Het liep gelukkig niet heel hoog op en tegen 18.00 uur (al donker) waren de chief van de noordelijke grensovergang en de chief van de zuidelijke grensovergang er uit. Het had blijkbaar ook effect op mijn rit, want ik moest overstappen in een andere combi. Het verhaal was dat deze rit nu twee grensposten aan zou doen om iedereen weg te brengen. Het was een combinatie van ritten en zou een extra vertraging betekenen van 2 uur. Ik wist dat ik mijn aansluiting om thuis te komen in Swaziland sowieso niet zou halen. Druk maken had geen zin en met noodtelefoon een sms gestuurd naar Swazi (taxi-chauffeur die soms voor VSO rijdt) en Evelyne. Plus zodra ik in Swaziland ben (ongeveer 19.30 uur) heb ik weer bereik om mensen te bereiken.
Swazi liet me weten dat hij me wel thuis kon brengen. Evelyne had ik ook bereikt dat ik nog onderweg was en gevraagd of zij later op de avond in geval van nood nog bereikbaar zou zijn. Dat was het geval, dus als het niet liep zoals nu gepland is er altijd nog plan B.

Uiteindelijk blijkt dat de rit naar de andere grens niet doorgaat. Yes, dat scheelt. Ik heb maandag om 9.00 uur een afspraak en vind het fijn om nog wel iets te slapen. We worden in Swaziland onderweg staande gehouden en moeten allemaal uitstappen met onze bagage. Wat nou weer!! Uit de aanhanger wordt de grootste markt zak gehaald met schoenen die de eigenaar verkoopt. Het zag er even naar uit dat hij ze als paren uit moest stallen zodat ze het opgegeven aantal konden controleren. De politie had een goede bui en liet ons gaan, pfffffff. Onderweg is me uitgelegd dat als ik mijn paspoort inlever het hun inschrijfbewijs is en ik het niet terugkrijg totdat ik vertrek. Wil ik het zo kort mogelijk (of niet) kwijt moet ik net zolang buiten blijven staan totdat de combi bijna vol is en me dan inschrijf. Enerverende middag die eenmaal onderweg weer leidt tot leuke gesprekken en Swaziland by night oplevert.

Foto's volgen zsm als het door slecht internet niet tegelijk met plaatsen tekst lukt.